Oecumene (3)
Oecumene is niet alleen samenkomen voor een kerkdienst, maar ook daadwerkelijk met elkaar samenwerken. In Tiel deden we dat op het gebied van ouderenzorg, in Breda en Gouda bij de asielzoekers, in Delft en Den Haag met kerkdiensten, en in Emmen met maatschappelijke activiteiten. In Zaandam gebeurde het meeste, omdat daar een extra grote onkerkelijke bevolking is/was.
Ik had soms wel de indruk dat de kerken draaiden op mensen die van elders kwamen. Toch was er ook veel samenwerking – zoals met de asielzoekers uit Syrië –; wij zorgden voor kleding en hielden kerkdiensten. De PKN gaf taallessen, waar wij ons niet mee bemoeiden. We probeerden ook samen te werken met het Rode Kruis, maar hun activiteit bestond toen alleen uit een breiende ouderengroep. Dat is gelukkig beter geworden. Later kreeg ik vanuit ons Hoofdkwartier de vraag of wij wel wat deden. Met name het Rode Kruis had geklaagd, maar hun contactvrouw wees alles af, dus intern hadden ze het niet op orde.
De kerken wel. Ze waren niet groot, maar wel goed georganiseerd en dat gold voor bijna alle kerken. Het overleggen met de voorgangers was altijd goed. Uit dat overleg kwam voort dat wij samen een 4-meiviering in de grote kerk wilden houden. In Zaandam was er volop belangstelling voor het communistisch verzet, maar ook voor het kerkelijk verzet dat er wel degelijk was. Onder andere bonkaarten werden onder in de Bullekerk gedrukt in de oorlog. De grote kerk moest elf keer per jaar gebruikt worden voor een bijzondere eredienst. Dat was dus niet zo’n probleem, maar men dacht dat daar geen mensen op af kwamen. Het tegendeel was waar, want het zat behoorlijk vol. Zo vol dat men het jaar erop de mars naar het gedenkteken vanaf de kerk startte. Wij organiseerden dit samen met de dominee van de Bullekerk, die zeer creatief de kinderen erbij betrok. De kerk van de Nazareeër leverde een jonge voorgangster en ik was er namens het Leger des Heils. Wij waren de trendsetters, maar het gaat met andere personen nog steeds door.
In Delft mocht ik de dienst samen met een heel jonge pastoor in de Nieuwe Kerk leiden, met vervolgens een optocht naar de gedenkplaats. Het is bijzonder dat je in zo’n beroemde kerk een dienst mag leiden. Een aantal jaren geleden was het glazen huis van Radio 3FM erg populair. Een aantal voorgangers wilden dit concept ook graag uitvoeren, zodat er geld voor een goed doel gedoneerd kon worden. Drie voorgangers gingen een weekje vasten en ik was een van de mystery guests. Elke dag kwam de pers langs en mochten de voorgangers alleen maar smoothies (bietensap en wortelsap) drinken. We hebben veel gepraat en de pers interviewde alle mystery guests. Het werd een succes en op vrijdag was er een flink bedrag opgehaald. Voordat je het wist, was het alweer voorbij.
Je kwam door die gesprekken erachter dat de kerken allemaal dezelfde problemen tegenkwamen in hun werk. Hoe blijf je bij je boodschap en bij de tijd? Wat doe je met de vergrijzing? Hoeveel ruimte geef je aan nieuwkomers? Die laatste vraag is bij mij nooit een probleem geweest, maar het Leger is relatief klein. Maar wat doe je als er een groep nieuwe mensen ontevreden uit een andere kerk komt en in een paar weken tijd de helft van je zaalbezoekers beslaat? Dat zie je ook bij nieuw gevormde korpsen, want daar gaat het de eerste tien jaar ook op en neer.